Để thành công trong công việc và cuộc sống, chúng ta cần phải có ý chí và nghị lực kiên cường. Vậy ý chí là gì, như thế nào là ý chí kiên cường? Hãy cùng sansosanh tìm hiểu bài viết để được giải đáp nhé!
Tóm tắt
Ý chí là gì?
Ý chí được hiểu đơn giản là khả năng vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Là một mặt năng động của ý thức, thực hiện những hành động nhằm tạo ra kết quả. Và để đạt được kết quả như mong muốn, đòi hỏi sự nỗ lực khắc phục khó khăn. Đó được gọi là năng lực, và mỗi người sẽ có một năng lực khác nhau. Tùy vào tâm lý, suy nghĩ mà mức độ ý chí cũng sẽ khác nhau.
Nói cách khác, ý chí là một phẩm chất tâm lý cá nhân của nhân cách mỗi người. Khi đánh giá về ý chí của mỗi người, chúng ta thường nói theo kiểu “Anh này không ý chí” hay “Chị này có ý chí phấn đấu cao”,... Mỗi người sẽ có một cách đánh giá riêng về ý chí của bản thân.
Ý chí là gì? Ý chí bắt nguồn từ đâu?
Ý chí là một hiện tượng tâm lý của con người, là sự phản ánh chân thật, khách quan nhất thông qua mục tiêu hành động. Tuy nhiên, mục tiêu đó không có sẵn mà được con người tự giác nhận thức, từ điều kiện thực tế khách quan quy định.
Đây là hình thức tâm lý tự động điều chỉnh hành vi tích cực nhất của con người, là năng lực tâm lý giúp con người vượt qua khó khăn, thử thách. Sở dĩ như thế là do ý chí được kết hợp từ mặt năng động của trí tuệ và tình cảm đạo đức.
Ý chí sinh ra kiểm soát, điều chỉnh hành vi một cách có ý thức, nảy sinh trong hoạt động lao động. Và đặc biệt, ý chí chỉ xuất hiện ở con người, động vật không có ý chí. Bởi con vật chỉ thích ứng hoàn cảnh, thiên nhiên một cách thụ động, còn với con người, họ lao động có ý thức, mong muốn chinh phục và cải biến thiên nhiên.
Ý chí của con người đã được hình thành trong quá trình lao động, kể cả những hoạt động đơn giản nhất như săn bắt nguyên thủy, chăn nuôi,... Bất kỳ hoạt động lao động nào cũng yêu cầu con người phải có phẩm chất ý chí nhất định.
Theo Ph.Ăngghen từng nói rằng: “Loài người càng xa cách động vật thì tác động của con người vào giới tự nhiên sẽ càng mang tính chất của một hoạt động có tính toán trước, hành động một cách có phương hướng vào những mục đích nhất định, được đề ra từ trước.”
Ý chí của con người dần được hình thành và biến đổi tùy vào điều kiện của lịch sử - xã hội, điều kiện vật chất của đời sống. Vì thế, tính chất của mục đích và những động cơ thúc đẩy hành động của con người được quyết định bởi chính họ.
Đặc điểm của ý chí là gì?
Ý chí có tính bền bỉ, kiên trì
Khả năng vượt qua mọi khó khăn mà không hề nhụt chí, chán nản
Phẩm chất bền bỉ, kiên trì được biểu hiện ở kỹ năng vượt qua khó khăn để đạt được mục đích, không tính trong khoảng thời gian dài hay ngắn, miễn đạt được mục đích. Dù trong hoàn cảnh nào cũng không bao giờ cảm thấy mệt mỏi, chán nản hoặc nhụt chí. Dù khó khăn nào cũng không đẩy lùi được họ, mà còn làm tăng nghị lực để vượt qua được thử thách.
Tính bền bỉ là phẩm chất rất cần với những người làm công tác giáo dục. Tuy nhiên, cần phân biệt giữa người có tính bền bỉ, dẻo dai với người có tính lì lợm, bảo thủ, bướng bỉnh.
Chúng ta thường nghe nhiều người ta khen các em học sinh nghèo vượt khó là “có ý chí”, nhưng nó khác với những em bướng bỉnh, đỏng đảnh, nũng nịu. Nhiều em học sinh nhầm tưởng rằng đó là thể hiện tính cứng rắn, độc lập và không dao động. Nhưng thực chất, đây hoàn toàn là hai khái niệm khác nhau.
Tính mục đích của ý chí
Đây là một phẩm chất quan trọng của ý chí, là kỹ năng cần có của con người. Trong cuộc sống, cần đề ra mục đích cho các hoạt động, biết điều khiển hành vi của mình cho từng mục đích. Song tính mục đích của mỗi người còn phục thuộc vào thế giới quan và những nguyên tắc đạo đức của người đó.
Tính mục đích là kỹ năng quan trọng của con người
Bên cạnh đó, tính mục đích của ý chí còn mang tính giai cấp. Khi xem xét tính mục đích, không nên xem xét ở góc độ hình thức mà cần xem xét ở mặt nội dung. Ý chí của con người có thể xác định mục đích xa, gần tùy theo từng trường hợp. Và dựa vào mục đích được đề ra sẵn, ý chí sẽ kiểm soát hành vi của con người.
Ví dụ như ý chí của kẻ “vô công rỗi nghề” sẽ khác với ý chí của những người có công việc, có chức quyền. Bởi những người có công việc họ biết đặt mục đích là làm việc, cống hiến và kiếm tiền,...
Tính độc lập của ý chí
Đây là năng lực quyết định và thực hiện hành động theo mục đích mà không bị ảnh hưởng của người khác. Tính độc lập là những quan điểm và ý kiến riêng mỗi người. Đặc điểm này cũng có thể là con người từ bỏ ý kiến của mình để phục tùng người khác, nếu đó là ý kiến đúng.
Tuy nhiên, tính độc lập ở đây không phải là tính bướng bỉnh và bảo thủ, bất luận ý kiến gì của người khác đưa ra, dù đúng hay sai cũng đều phủ nhận mà giữ nguyên ý kiến của bản thân. Tính độc lập cũng không có nghĩa là bạn phục tùng ý kiến của người khác. Song cũng không phải là “a dua”, “gió chiều nào theo chiều đấy”, hay việc bắt chước ai đó một cách không có nhận thức.
Ý chí có tính quyết đoán
Tính quyết đoán là khả năng đưa ra những quyết định kịp thời, không bị dao động hay phụ thuộc vào người khác. Nếu không có sự quyết đoán, con người sẽ luôn do dự, hoài nghi về quyết định của mình.
Hành động quyết đoán không tồn tại ở những kẻ nhút nhát
Tính quyết đoán không phải là hành động thiếu suy nghĩ, mà đó là những hành động có căn cứ, cân nhắc kỹ lưỡng. Con người có tính quyết đoán là có niềm tin vào sự đúng đắn trong suy nghĩ của bản thân. Tiền đề của con người có tính quyết đoán là sự dũng cảm. Sự quyết đoán không nằm ở những kẻ nhút nhát, yếu mềm.
Người có tính quyết đoán thường có những hành động dứt khoát, đúng lúc, kịp thời mà không bị dao động bởi người khác. Khi những quyết định không được đưa ra kịp thời, dứt khoát, hành động đó sẽ trở nên vô nghĩa. Khi đó, ý chí sẽ không còn tồn tại nữa. Tuy nhiên, không có nghĩa là con người phải đưa ra quyết định một cách vội vàng và thiếu cân nhắc.
Ý chí có tính tự chủ
Cuối cùng là khả năng làm chủ bản thân, kiểm soát được các hành vi của bản thân. Ví dụ như việc chiến thắng với những thúc đẩy không mong muốn, không lành mạnh. Người có tính tự chủ là khả năng kiểm soát, làm chủ những cảm xúc (giận dữ, sợ sệt) xảy ra không đúng thời điểm, không cần thiết.
Tính tự chủ giúp cho con người kiểm soát được suy nghĩ bên trong, khắc phục tính cục cằn cũng như các trạng thái tâm lý khác. Đồng thời kiềm chế những cảm xúc trong tình cảm. Điều này giúp cho những suy nghĩ tiêu cực, lời nói sai lầm được xóa bỏ trong tâm trí của bạn.
Khi kiềm chế được cảm xúc sẽ gắn liền với phản ứng về ngôn ngữ và phi ngôn ngữ. Sở dĩ, những cách hiểu bó hẹp này xuất hiện vì phẩm chất ý chí thường biểu hiện rõ trong phạm vi điều khiển, điều chỉnh cảm xúc. Vì thế, tính độc lập của ý chí có khả năng điều khiển hành vi của con người trong giao tiếp.
Nghị lực là gì?
Không có một khái niệm chính xác nào về nghị lực. Mỗi con người đều sống trong hoàn cảnh khác nhau, trưởng thành ở môi trường khác nhau, vì thế mỗi người sẽ mang trong mình một số phận khác biệt nhau. Cho nên định nghĩa về nghị lực của mỗi người là khác biệt.
Có thể hiểu rằng, nghị lực là giá trị về mặt tinh thần, giúp bạn có thêm những niềm tin vào vào điều đã, đang và sẽ xảy ra trong tương lai. Nghị lực sẽ dâng hình thành nhờ vào sự khao khát vượt qua khó khăn, chông gai để hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn.
Đây là yếu tố quan trọng, tác động mạnh mẽ tới suy nghĩ, hành động và quyết định mà bạn sắp đưa ra. Nghị lực giúp bạn cố gắng hết sức mình, tạo ra thành quả. Và kết quả nhận được từ nghị lực sống là sự thành công, hạnh phúc.
Ý chí nghị lực là gì?
Ý chí nghị lực là khả năng tự chủ của con người
Thông qua định về ý chí là gì, nghị lực là gì, ta có thể hiểu được ý chí nghị lực là một khả năng của con người. Đây là khả năng tự chủ, tự xác định mục đích của từng hành động, hướng đi của bản thân.
Ngoài ra, ý chí nghị lực còn được hiểu là những hoài bão, sự quyết tâm và kiên định về một mục đích nào đó. Khi con người có ý chí và nghị lực, dù cuộc sống có bao nhiêu khó khăn, vất cả, họ cũng luôn vững tâm đối diện và tìm hướng đi tốt nhất, khắc phục để vượt qua.
Biểu hiện của người có ý chí, nghị lực sống
- Kỹ năng kiểm soát cảm xúc: đây là biểu hiện quan trọng nhất của khả năng quản lý trí tuệ, cảm xúc của con người. Trong một tình huống, người có ý chí kiên cường sẽ kìm nén được cảm xúc của bản thân, không dễ bộc phát tính nóng nảy. Tuy nhiên, trái tim của họ thường rất dễ xúc động và nhạy cảm.
- Thái độ lạc quan: đối với những người có ý chí mạnh mẽ, họ ý thức được rằng không phải lúc nào cũng có thể lạc quan. Nhưng họ vẫn cố gắng hết sức giữ cho mình trạng thái lạc quan thay vì suy nghĩ tiêu cực.
- Người có ý chí nghị lực kiên cường có khả năng chuyển rủi thành may, chuyển bại thành thắng, không bị khuất phục hay tự đổ lỗi cho số phận.
- Luôn biết cách khắc phục hoàn cảnh khó khăn bằng cách tự lao động, mưu sinh, hoặc tự mở cho mình con đường đến tương lai tốt đẹp.
Dẫn chứng về người có ý chí, nghị lực
Chắc bạn biết đến nhân vật Nick Vujicic đã từng khiến bao người phải nể phục về ý chí, nghị lực kiên cường của anh. Nick sinh ra đã không có tứ chi, anh đã phải đối mặt với sự chế giễu của người xung quanh, bị từ chối nhận học của nhiều trường.
Khó khăn chồng lên khó khăn, Nick rơi vào trầm cảm tồi tệ và nhiều lần có ý định từ bỏ cuộc sống. Năm lên 10, đã có lần anh tự dìm mình trong bồn tắm, nhưng khi nghĩ đến tình yêu của bố mẹ, anh đã cố gắng vượt qua.
Ý chí và nghị lực sống phi thường của Nick khiến nhiều người thán phục
Sau khi nhận ra rằng, thế giới này không chỉ có mình anh phải chịu những thiệt thòi, bất hạnh, anh dần chấp nhận những khiếm khuyết của bản thân, suy nghĩ tích cực hơn. Nick cho rằng “Chúa đã tạo ra anh, chắc hẳn có dụng ý nào đó và sẽ không muốn anh trở nên vô dụng mãi”, “tối được sinh ra không phải là sự trừng phạt, đó là sự sáng tạo đặc biệt của Chúa”.
Từ đó, Nick dần tìm lại mục đích sống, tìm một cuộc sống đầy đủ không cần đến tứ chi, học thành thạo những kỹ năng đời thường mà một người bình thường có thể dễ dàng làm được. Nick tốt nghiệp đại học với tấm bằng kép, trở thành một nhà diễn tuyết và tuyên truyền nổi tiếng được mọi người quý mến.
Hiện tại, Nick trở thành đại sứ của nghị lực phi thường, xuất bản sách, đem đến các biết bao con người niềm tin, ý chí và nghị lực sống. Dù xuất phát với thân hình không trọn vẹn, Nick đã chứng minh được rằng “chúng ta không có quyền lựa chọn cách mình được sinh ra, nhưng chúng ta có quyền lựa chọn cách mình sống.”
Bài viết trên đã cung cấp tới bạn đọc những thông tin về ý chí là gì, nghị lực là gì và biểu hiện của người có ý chí nghị lực. Hy vọng, qua bài viết này, bạn đọc sẽ có tinh thần lạc quan, sự quyết tâm vào những mục tiêu đã đề ra.
