Đại từ là một trong những thành phần quan trọng tạo nên sự đa dạng và phong phú cho hệ thống tiếng Việt. Vậy đại từ là gì? Có những loại đại từ nào? Những thông tin chia sẻ trong bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu rõ hơn về loại từ này nhé!!
Tóm tắt
Đại từ là gì?
Đại từ là những từ được dùng để hỏi hoặc dùng để trỏ sự vật, người, tính chất, hoạt động,... được nhắc đến trong một hoàn cảnh nhất định. Trong một số trường hợp, đại từ được dùng để thay thế cho danh từ, động từ, tính từ để tránh tình trạng lặp lại từ với tần suất dày đặc.
Trong câu, đại từ thường giữ vai trò làm chủ ngữ hoặc vị ngữ.
Thế nào là đại từ?
Ví dụ đại từ:
- “Tôi có một người em gái tên là Lan. Nó rất ngoan ngoãn, nghe lời bố mẹ và rất khéo tay.” => “Nó” là đại từ chỉ nhân vật “em gái”.
- Nhà tôi có nuôi một chú chó rất đáng yêu. Nó có bộ lông trắng muốt, rất thích nằm phơi bụng trên sân.” => “Nó” chỉ con mèo mướp của nhân vật “tôi”.
Có mấy loại đại từ?
Đại từ được chia thành 4 nhóm chính, đó là:
Đại từ dùng để trỏ
Đây là những đại từ dùng để trỏ người, sự vật, sự việc, hoạt động, tính chất,... Đại từ dùng để trỏ được chia thành 3 nhóm:
- Đại từ trỏ số lượng: bấy nhiêu, bao nhiêu, nhiêu,....
- Đại từ trỏ hoạt động và tính chất: như thế, thế đấy, vậy, như vậy, thế, chắc thế,...
- Đại từ trỏ người hoặc sự vật: tụi này, hắn, nó, tôi, tao, mày, tụi kia, tụi nó, bọn nó,...
Đại từ dùng để hỏi
Là những đại từ được dùng trong các câu hỏi về người, sự vật, số lượng, nguyên nhân, kết quả của một hành động nào đó. Đại từ dùng để hỏi cũng được chia thành 2 nhóm:
- Đại từ hỏi số lượng: bấy nhiêu, bao nhiêu,...
- Đại từ hỏi người/ vật: đâu, gì, ai, sao,...
Đại từ thay thế
Là những đại từ được dùng để thay thế cho danh từ, động từ, tính từ, số từ,... trong câu; tránh tình trạng lặp từ khiến cho câu văn trở nên miên man, lủng củng.
Ví dụ về đại từ thay thế: Nó, họ, chúng, chúng mày, như vậy,...
Đại từ xưng hô
Đại từ xưng hô là gì? Là những đại từ dùng để xưng hô, chỉ đại diện, trỏ người/ sự vật hoặc thế chỗ cho danh từ. Đại từ xưng hô có 3 ngôi:
- Ngôi thứ nhất: Đây là loại đại từ được người nói hoặc người viết dùng để xưng hô về bản thân mình như tôi, tao, tớ, mình, ta,...
- Ngôi thứ 2: Là loại đại từ được người nói/ người viết nói về người đối diện trong giao tiếp như các cô, bạn, các bạn, mọi người, các cậu, các bác,...
- Ngôi thứ 3: Đây là kiểu đại từ được người nói/ người viết đề cập đến những người không tham gia trực tiếp vào đoạn hội thoại như hắn, họ, bọn họ, cô ấy, chúng nó, cô ta,...
Ngoài ra, một số danh từ cũng được dùng làm đại từ nhân xưng như:
- Một số danh từ chỉ chức vụ/ nghề nghiệp: giáo viên, bộ trưởng, cô giáo, thầy giáo,...
- Các từ chỉ quan hệ gia đình: anh, chị, em, mẹ, bố, bà, cô, dì, chú, bác,...
Bảng tóm tắt các loại đại từ
Bài tập về đại từ
Phương pháp chung: Hiểu rõ đại từ là gì, vai trò và các loại đại từ.
Ví dụ 1: Hãy cho biết đại từ “tôi” trong những câu dưới đây giữ chức năng ngữ pháp gì?
- Tôi đang nấu cơm thì bị hết gas.
- Người duy nhất trong lớp được học sinh giỏi là tôi.
- Cả lớp rất quý mến tôi.
- Bố mẹ tôi đều làm nông.
- Trong lòng tôi, một cảm xúc khó tả bỗng dâng trào.
Lời giải:
- Chủ ngữ
- Vị ngữ
- Bổ ngữ
- Định ngữ
- Trạng ngữ
Ví dụ 2: Hãy tìm đại từ được sử dụng trong đoạn văn dưới đây và cho biết nó thay thế cho từ nào?
“Sóc nhảy nhót chuyền cành thế nào ngã trúng ngay vào Chó Sói đang ngủ. Chó Sói choàng dậy tóm được Sóc, định ăn thịt, Sóc bèn van xin :
– Xin ông thả cháu ra.
Sói trả lời :
-Thôi được, ta sẽ thả mày ra. Có điều mày hãy nói cho ta hay , vì sao họ nhà Sóc chúng mày lúc nào cũng vui vẻ như vậy?”
Lời giải:
Các đại từ “ông”, “ta” được dùng để thay thế cho Chó Sói.
Các đại từ “cháu”, “mày” được dùng để thay thế cho Sóc.
Ví dụ 3: Hãy dùng đại từ để thay thế cho các từ/ cụm từ cần thiết để tránh tình trạng lặp từ trong các ví dụ sau đây:
- Con trâu đang nằm nhai cỏ. Đôi mắt con trâu đang lim dim như muốn ngủ.
- Con mèo mướp đang rình chuột. Mèo mướp bò về phía con chuột một cách từ từ và cẩn thận.
- Con bướm đậu trên nhành hoa. Cánh của con bướm có nhiều màu sắc rực rỡ, trông rất đẹp!
- Ông bà ấy có tất cả 5 người con. Nhưng ông bà ấy không sống với người con nào cả!
Lời giải:
- Con trâu đang nằm nhai cỏ. Đôi mắt nó đang lim dim như muốn ngủ.
- Con mèo mướp đang rình chuột. Nó bò về phía con chuột một cách từ từ và cẩn thận.
- Con bướm đậu trên nhành hoa. Cánh của nó có nhiều màu sắc rực rỡ, trông rất đẹp!
- Ông bà ấy có tất cả 5 người con. Nhưng họ không sống với người con nào cả!
Hy vọng với những thông tin chia sẻ trên sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ đại từ là. Nếu bạn có ý kiến góp ý hay câu hỏi gì thắc mắc, hãy comment vào cuối bài viết, mình sẽ giải đáp sớm nhất cho bạn!
